- GELDRIA
- I.GELDRIAarx in ora sinus Bengalae, in India citer. in ora Coromandelis et regni Narsingae, nuper ab Hollandis exstructa.II.GELDRIAuna ex infer. Germ. 17 provinciis, ducatus antiquorum Sicambrorum (uti sere omnes scriptores consentiunt) sedes. Habet a Sept. Frisiam, et sinum maris Germanici, ab Or. Cliviae ducatum, a Mer. Iuliacum attingit, Brabantia, et Hollandia eam ab Occ. respiciunt. Regio est campestris, montibus omnino catens, sed passim silvis ac nemoribus ornata. Omnium rerum fertilis est, praecipue frumenti fecunda, et supra modum pascendis pecoribus ob pratorum ubique viridantium luxuriem apta, adeo ut ex ultima Dania emacerata armenta hîc saginanda mittantur. Tribus celeberrimis fluv. Rheno, Mosâ. et Vahali irrigatur. Noviomagum in ea metropolis est. habet 22. urbes muris et fossis munitas, et supra 300. pagos. Geldriae Comes, cum Theodorico Hollandiae Comite, qui post Silvam ducis expugnatam, praeda a Duce Brabantiae exutus erat, est captus A. C. 1210. Matth. Voss. Ann. 2. l. XI. A. C. 1339. Comes Geldriae Francofurti in publicis Comitiis Dux coronatus est, a Ludovico Imp. Huius successorum uni Arnoldo, ob Adolphi filii horrendam rebellionem, Geldria a Carolo Audace erepta est, A. C. 1467. Phil. Cominaeus Hist. l. 5. Postea varias est experta vices, de quibus vide belli Belgici scriptores, De etymo Geldriae varia exstant apud Henr. Aquilium, F. Irenicum, et Ludov. Guicciardinum. Vulgo Gueldres. Eius pars Septentrion. seu Inf. nunc ad Batavos spectat, ubi urbes clariores, Arenacum, Bommelia, Elburgum, Hardervicum, Neomagum. Merid. vero seu super. Hispanorum est, ubi Geldria primaria, Ruremunda, Venloa, etc. Valde est extensa a Sept. in Mer. nempe a Mari Austrino, usque ad Ducatum Iuliac. sed non aeque lata. Huius pars fuit alias Comitatus Zutphaniensis. Baudr. Vide quoque Gelria et Gueldria.III.GELDRIAurbs prim. prov. cognom. ad Niersam amem, medis inter Rhinobergam ad Ort. et Venloam ad Occ. egregie munita, sub Hispanis. Frustra tentata ab henrico Friderico Principe Anriaco. A. C. 1639.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.